HSP & HSS, Kennisbank

Tips bij overprikkeling

Leestijd: 6 minuten

Overprikkeling houdt in dat informatie, dat via de zintuigen binnenkomt, niet goed verwerkt wordt. Het gaat onder meer om prikkels als horen, voelen, ruiken, proeven en zien. Overprikkeling komt voornamelijk veel voor bij mensen met een hersenaandoening en kan leiden tot vervelende klachten, waaronder vermoeidheid en hoofdpijn en kan de klachten van uw hersenaandoening verergeren.

Overprikkeling is niet officieel een diagnose, maar komt wel vaak voor na hersenletsel. Voldoende rust is een belangrijke tip om de prikkels te verwerken. U leest hier de oorzaak en de gevolgen van overprikkeling en ook vindt u tips om overprikkeling tegen te gaan of te verminderen. 

Oorzaken van overprikkeling

De precieze oorzaak van overprikkeling is niet bekend, maar vaak heeft het te maken met een hersenaandoening. Vooral mensen met een beroerte, de ziekte van Parkinson, een angststoornis, een hersenbeschadiging door een ongeval, ADD of ADHD hebben hier vaak last van. Een mogelijke verklaring voor deze overprikkeling is een slecht functionerende aandachtsfilter.

Doordat u uw aandacht niet goed filtert, kunt u hoofdzaken en bijzaken niet van elkaar scheiden en krijgt u teveel prikkels binnen of krijgt u alle prikkels op hetzelfde niveau binnen. Het is ook mogelijk dat het te maken heeft met hoe de hersenen informatie van verschillende zintuigen samenvoegen. Als het samenvoegen misgaat dan kan dit ook leiden tot overprikkeling.

Gevolgen van overprikkeling

De gevolgen van overprikkeling verschillen per persoon en het is ook mogelijk dat u andere gevolgen ervaart door uw situatie of het moment. De ene dag zult u ook meer prikkels ervaren dan de andere dag, omdat er de ene dag meer gebeurt. Ook de trigger van deze overprikkeling kan per persoon verschillen.

Mensen kunnen lichte klachten hebben, maar het kan ook gaan om zware klachten. Dit kunnen klachten zijn op verschillende gebieden, zoals lichamelijke, cognitieve of emotionele klachten. Ook is het mogelijk dat u sociale gevolgen ervaart en uiteindelijk kunt u ook langdurige overprikkeling ervaring.

De verzwaringsdeken van Slaapt

Zou u graag sneller, dieper en vaster willen slapen? Dan is de verzwaringsdeken van Slaapt iets voor u.

Het gewicht van de deken imiteert het gevoel van het krijgen van een stevige knuffel. Dit is vergelijkbaar met het gevoel dat een baby ervaart wanneer deze wordt ingebakerd.

Bekijk meer informatie over onze luxueuze verzwaringsdeken via de button hieronder. 

Lichamelijke klachten

De klachten van overprikkeling verschillen per persoon en dat geldt dus ook voor de lichamelijke klachten. Genoemde klachten zijn onder meer hoofdpijn, een warm hoofd, verminderde motoriek en vermoeidheid of uitputting. Het is ook mogelijk dat iemand spierspanning of krachtsverlies vervaart, moeite heeft met lopen of haperend spreekt.

Verder behoren misselijkheid, knipperende oogleden, verhoogde hartslag, versnelde ademhaling en diarree ook tot de mogelijkheden van lichamelijke klachten bij overprikkeling. Ook kunt u last krijgen van slaapproblemen en het gevoel hebben van een kater. Zo zijn er dus veel verschillende klachten waarvan u last kunt krijgen.

Cognitieve klachten

Naast lichamelijke klachten is het ook mogelijk dat u last krijgt van cognitieve klachten als gevolg van overprikkeling. Denk hierbij aan hersenmoeheid en niet goed meer kunnen nadenken. Het is ook mogelijk dat u problemen krijgt om bepaalde woorden te vinden, terwijl u hier geen moeite mee heeft als u niet overprikkeld bent.

Verder is het ook mogelijk dat uw denken vertraagd, evenals uw concentratie. Het opnemen van informatie is op dat moment erg moeilijk. Tot slot kan het zijn dat u zich slechts op 1 ding tegelijk kan concentreren, niet goed kunt handelen en meer moeite heeft met het omgaan van stress.

Emotionele klachten

Het is ook mogelijk om last te krijgen van emotionele klachten door overprikkeling. Denk hierbij aan het gevoel van machteloosheid of gevoelens van irritatie, waarbij u kunt snauwen, kortaf bent of soms zelfs agressief gedrag vertoont.

U kunt bang worden om lichamelijke of cognitieve klachten te krijgen als gevolg door overprikkeling en u kunt sneller boos worden of last krijgen van huilbuien. Verder is het ook mogelijk dat u door overprikkeling emotioneler bent en meer stress ervaart. U kunt ook last krijgen van emoties die u niet kwijt kunt.

Sociale gevolgen

Het is ook mogelijk dat overprikkeling uiteindelijk leidt tot sociale gevolgen. Zo kan het leiden tot eenzaamheid of sociaal isolement, omdat u zich regelmatig moet terugtrekken om de prikkels aan te kunnen. Het kan u het gevoel geven dat u niet kunt meedoen aan het openbare leven, waarin u afspreekt met familie en vrienden of op drukke plekken kan blijven.

Een drukke plek geeft namelijk veel prikkels, waardoor u juist weer lichamelijke, cognitieve of emotionele klachten kunt krijgen. Het is mogelijk dat u door uw aandoening zelfs contact met mensen moet gaan vermijden en niet in ziekenhuizen kunt blijven vanwege alle prikkels.

Langdurige overprikkeling

Als u langdurig overprikkelt bent dan heeft dit grote gevolgen voor uw gezondheid. U raakt uitgeput en u maakt het stresshormoon cortisol aan. De verhoogde waarde van dit hormoon kan leiden tot allerlei klachten, waaronder klachten met betrekking tot uw maag en darmen en uw hart en vaten. U heeft meer moeite om te slapen, waardoor u minder goed functioneert.

Verder is het mogelijk dat langdurige overprikkeling kan leiden tot auto-immuunproblemen en problemen met de vetstof- en eiwitstofwisseling. Het heeft ook gevolgen voor uw spierfuncties en u kunt poreuze botten krijgen. Langdurige overprikkeling leidt uiteindelijk in sommige gevallen tot een depressie, burn-out of angststoornis.

5 tips bij overprikkeling

Gelukkig zijn er ook een aantal tips over hoe u kunt omgaan met overprikkeling, zodat u lichamelijke, cognitieve, sociale en emotionele klachten voorkomt of vermindert en zo ook uw gezondheid verbetert. Het belangrijkste bij overprikkeling is dat u deze klachten herkent en ook erkent.

Hiermee krijgt u rust en kunt u bezig gaan met het accepteren van de situatie. U kunt uw leven aanpassen aan uw aandoening om zo te zorgen dat u overprikkeling vermindert. Het geeft u inzicht in manieren om beter met uw klachten om te gaan. Hier worden 5 tips genoemd, die u kunnen helpen bij overprikkeling.

Bespreek overprikkeling

Het beste kunt u uw eigen ervaringen met overprikkeling bespreken met mensen die dichtbij u staan. Op die manier weten de mensen waar u mee te maken heeft en is het makkelijk voor hen om hiermee om te gaan. Dit zorgt bij u ook weer voor een stukje rust.

Als u dan een keer afzegt, omdat u zich moet terugtrekken vanwege de prikkels dan wordt dit eerder begrepen. U zult minder moeite hebben om af te zeggen, omdat u weet dat de anderen u zullen begrijpen. Dit maakt de stap om rust te pakken kleiner. En door rust te pakken zult u uiteindelijk beter met prikkels om kunnen gaan.

Accepteer de situatie

Daarnaast is het ook heel belangrijk dat u zelf uw situatie accepteert. Als u dit niet doet dan is de kans groot dat u onvoldoende rust pakt en hierdoor juist sneller overprikkeld raakt. Het beste kunt u accepteren hoe de situatie is en er op die manier het beste van maken. Wegkwijnen heeft geen zin en zorgt voor een sociaal isolement. Uiteindelijk wordt u hierdoor alleen maar ongelukkiger.

Als u weet wat u kunt doen om niet overprikkeld te raken dan kunt u daar uw leven op aanpassen. Het betekent niet dat u niets meer kan, maar alles in de juiste dosis. Zo geniet u extra van de momenten samen met vrienden of familie en kijkt u naar de mogelijkheden in plaats van de problemen.

Vermijd stress

Het beste wat u kunt doen om overprikkeling te voorkomen is om stress te vermijden. Hiervoor zijn een aantal tips, waaronder ademhalingsoefeningen en meditatie oefeningen. Om stress te vermijden is het ook goed om goed om te kunnen gaan met tijdsdruk.

Een goede manier om hiermee om te gaan is door voldoende ruimte in uw agenda in te plannen. Durf verder ook af en toe nee te zeggen tegen activiteiten die u stress geven en zoek regelmatig rust op. Dit kan in uw eigen huis in een opgeruimde kamer, maar u kunt bijvoorbeeld ook gaan wandelen, fietsen of sporten om de stress van u af te zetten.

Vermijd drukke omgevingen

U krijgt meer prikkels binnen als u zich in een drukke omgeving bevindt. Denk hierbij aan een winkelcentrum, sporthal of buurtbarbecue. Dit soort plekken kunt u het beste vermijden. Als u met mensen af wil spreken kan dat het beste op een rustige plek, zodat u zich goed kan focussen op de andere persoon.

Bij rustige plekken kunt u denken aan afspreken bij u thuis, in de bibliotheek of af te spreken om een wandeling te maken in het bos. Zo voorkomt u teveel prikkels en uiteindelijk overprikkeling.

Behandeling van overprikkeling

Overprikkeling is een vervelende aandoening, die kan leiden tot klachten op verschillende gebieden. Toch kunt u zelf een aantal dingen doen om deze overprikkeling te voorkomen of te verminderen. Zo kunt u leuke dingen blijven doen en genieten van het leven. Als u nieuw bent met overprikkeling dan kan het goed zijn om ervaringen op te schrijven en hierover te praten. Het helpt om uzelf en anderen te helpen om meer grip te krijgen op deze nieuwe situatie.

Er zijn op dit moment nog weinig behandelingen gericht op overprikkeling, maar er zijn een aantal behandelingen die kunnen helpen. Denk aan het trainen van uw aandacht, het leren organiseren zodat u balans kunt vinden en het accepteren van uw situatie. Er zijn dus verschillende manieren en behandelingen om goed om te gaan met overprikkeling.

Gerelateerde artikelen

4 reacties op “Tips bij overprikkeling

  1. Aaliyah schreef:

    Interessant artikel! Ik slaap de laatste tijd niet goed en dit heeft me echt geholpen .

  2. Romee schreef:

    Wat zijn de prijzen van de verzwaringsdeken van jullie? En kan ik deze ook in de zomer gebruiken?

  3. Pippa schreef:

    Bedankt voor het artikel.

  4. Hermina schreef:

    Kan ik ook overprikkeld raken door geluid? Ik merk dat ik heel scherp het geluid soms hoor.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *